Katarakt ameliyatı sonrası ödem oluşur mu?

Katarakt ameliyatı sonrasında görülebilen makula ödemi, görme kalitesini etkileyebilen geçici bir durumdur. Bu yazı, ödemin nedenleri, fark edilmesi gereken belirtileri ve mevcut modern tedavi seçenekleri hakkında detaylı bilgi sunarak, sürecin nasıl yönetileceğini açıklıyor.

Konu kakkında 1 soru soruldu ve cevaplandı

Katarakt Ameliyatı Sonrası Ödem: Oluşumu, Belirtileri ve Tedavisi

Katarakt ameliyatı (fakoemülsifikasyon), göz içindeki bulanıklaşmış doğal merceğin alınıp yerine yapay bir merceğin (göz içi lensi) yerleştirildiği, oldukça başarılı ve yaygın bir cerrahi işlemdir. Ameliyat sonrası bazı yan etkiler görülebilir ve bunlardan biri de gözde ödem (şişlik) oluşumudur. Evet, katarakt ameliyatı sonrası ödem oluşabilir, ancak bu genellikle geçici ve tedavi edilebilir bir durumdur.

Ödem Nerede ve Neden Oluşur?

Katarakt ameliyatı sonrası en sık karşılaşılan ödem türü, "makula ödemi" veya tıbbi adıyla "kistik makula ödemi"dir. Makula, retina'nın (ağ tabaka) merkezinde bulunan, keskin ve detaylı görmemizi sağlayan kritik bir bölgedir. Ameliyat sırasındaki işlemler, bu hassas bölgede sıvı birikmesine ve şişmeye neden olabilir.

Ameliyatın doğası gereği oluşan enflamasyon (iltihabi tepki),
Göz içi basıncındaki değişiklikler,
Gözün arka bölümündeki (vitreus) traksiyon (çekinti),
Ameliyatın teknik zorlukları veya komplikasyonları (örneğin, arka kapsül yırtılması),
Diyabet, üveit, retina ven tıkanıklığı gibi altta yatan göz hastalıklarının varlığı, ödem riskini artıran başlıca faktörlerdir.

Bunun yanı sıra, göz kapağı ve çevresindeki dokularda da ameliyat travmasına bağlı hafif bir şişlik görülebilir, ancak bu genellikle birkaç gün içinde kendiliğinden geçer.

Belirtileri Nelerdir?

Makula ödemi geliştiğinde, hasta genellikle ameliyattan birkaç hafta sonra (genellikle 4-8. haftalarda) aşağıdaki belirtileri fark eder. Bu belirtiler tek gözde veya nadiren her iki gözde olabilir:

Görmede bulanıklık veya sislenme (ameliyat sonrası ilk düzelmenin ardından yeniden ortaya çıkabilir),
Görme keskinliğinde azalma,
Görüntünün ortasında karanlık veya lekeli bir alan,
Nesneleri olduğundan daha küçük (mikropsi) veya daha büyük (makropsi) görme,
Işığa karşı hassasiyet.

Tanı ve Tedavi Süreci

Göz doktorunuz, rutin ameliyat sonrası kontrollerde veya sizin şikayetleriniz üzerine çeşitli testler yaparak tanıyı koyar:

Görme Keskinliği Testi: Görme seviyenizdeki değişim değerlendirilir.
Biyomikroskopik Muayene: Gözün ön ve arka segmenti detaylıca incelenir.
OCT (Optik Koherens Tomografi): Makula ödemi tanısındaki en önemli ve kesin görüntüleme yöntemidir. Retinanın kesitsel görüntüsünü alarak ödemin varlığını, şiddetini ve yerini net olarak gösterir.
Göz Anjiyosu (FFA): Gerekli görülürse, damarlardan özel bir boya verilerek retina damarlarının durumu ve sızıntı olup olmadığı değerlendirilir.

Tedavi seçenekleri şunlardır:

Medikal Tedavi (İlaç Tedavisi): İlk basamak tedavidir. Genellikle steroid (kortizon) içeren damlalar veya enjeksiyonlar ve steroid içermeyen antienflamatuar damlalar kullanılır. Bu ilaçlar, gözdeki enflamasyonu ve şişliği azaltmayı hedefler.
Göz İçi Enjeksiyonlar: Ödem şiddetliyse veya ilaçlara yanıt alınamazsa, göz içine doğrudan ilaç enjeksiyonu yapılabilir. Bu ilaçlar steroid (örn. triamsinolon) veya anti-VEGF (örn. bevacizumab, ranibizumab) türünde olabilir. Anti-VEGF ilaçlar, anormal damar sızıntısını ve sıvı birikimini engeller.
Lazer Fotokoagülasyon: Özellikle diyabetik hastalarda gelişen ve ilaca dirençli ödem durumlarında, sızıntı yapan anormal damarlara lazer uygulanabilir.
Vitrektomi Ameliyatı: Çok nadir ve dirençli vakalarda, göz içi çekintileri ortadan kaldırmak için vitreus jelinin cerrahi olarak çıkarılması işlemi gerekebilir.

Önlemler ve İyileşme Süreci

Ödem gelişme riskini azaltmak ve iyileşmeyi hızlandırmak için:

Doktorunuzun verdiği tüm damla ve ilaçları, tarif edildiği şekilde ve sürede kullanmaya özen gösterin.
Ameliyat sonrası kontrollerinizi asla aksatmayın.
Altta yatan diyabet, hipertansiyon gibi sistemik hastalıklarınız varsa, bunların kontrol altında olması çok önemlidir.
Gözünüzü ovuşturmaktan ve aşırı fiziksel zorlanmadan kaçının.
Doktorunuz önerirse, yüzüstü yatmaktan kaçınmak faydalı olabilir.

Sonuç

Katarakt ameliyatı sonrası makula ödemi, %1-3 gibi düşük bir oranda görülen bir komplikasyondur. Çoğu hasta, uygun tedavi ile 3-6 ay içinde ödemin çözülmesi sonucu görme kalitesinde önemli bir iyileşme sağlar. Erken teşhis ve doğru tedavi, kalıcı görme kaybı riskini büyük ölçüde azaltır. Bu nedenle, ameliyat sonrası dönemde görmede herhangi bir kötüleşme veya yukarıda belirtilen semptomları fark etmeniz durumunda, vakit kaybetmeden göz doktorunuza başvurmanız çok önemlidir.

Yeni Soru Sor / Yorum Yap