Katarakt Ameliyatı Sonrası Görülebilen Sorunlar ve Komplikasyonlar
Katarakt ameliyatı (fakoemülsifikasyon), dünya çapında en sık ve en başarılı gerçekleştirilen cerrahi işlemlerden biridir. Çoğu hasta için sorunsuz bir iyileşme süreci ve görmede belirgin bir iyileşme sağlar. Ancak, her cerrahi müdahalede olduğu gibi, katarakt ameliyatı sonrasında da bazı sorunlar ve komplikasyonlar gelişebilir. Bunların çoğu tedavi edilebilir veya kontrol altına alınabilir niteliktedir.
Erken Dönemde (İlk Birkaç Hafta) Görülebilen Sorunlar
- Gözde Kızarıklık ve Batma Hissi: Ameliyat sonrası ilk günlerde hafif kızarıklık, batma, yanma veya kaşıntı normaldir. Genellikle reçete edilen damlalar ve suni gözyaşları ile hızla azalır.
- Bulanık veya Sisli Görme: İlk birkaç gün görmede hafif bulanıklık olabilir. Bu, gözün iyileşme sürecinin bir parçasıdır. Ancak, aniden ortaya çıkan veya şiddetli bulanıklık önemli olabilir.
- Işık Hassasiyeti (Fotofobi): Özellikle parlak ışıklara karşı hassasiyet gelişebilir. Bu genellikle geçicidir. Güneş gözlüğü kullanımı rahatlatıcı olacaktır.
- Göz İçi Basıncında Artış (Oküler Hipertansiyon): Ameliyat sonrası göz içi basıncında geçici yükselmeler olabilir. Genellikle ilaçlı damlalar ile kontrol altına alınır.
- Enfeksiyon (Endoftalmi): Çok nadir (%0.1'den az) ancak ciddi bir komplikasyondur. Gözde şiddetli ağrı, kızarıklık, görme kaybı, ışık hassasiyeti ve kapak şişliği ile kendini gösterir. Acil tıbbi müdahale gerektirir.
- Göz İçi İltihabı (Üveit): Cerrahiye bağlı gelişen steril bir inflamasyondur. Steroid içeren damlalar ile tedavi edilir.
- Korneal Ödem (Saydam Tabakanın Şişmesi): Özellikle yoğun kataraktı olan veya kornea endotel hücre sayısı düşük hastalarda görülebilir. Geçici bulanıklığa neden olur. Çoğunlukla damlalar ve zamanla düzelir.
Geç Dönemde (Haftalar veya Aylar Sonra) Görülebilen Sorunlar
- Arka Kapsül Opasifikasyonu (İkincil Katarakt): En sık görülen komplikasyondur (%20-30 hastada). Ameliyatta yerleştirilen merceğin arkasındaki kapsülün zamanla kalınlaşması ve bulanıklaşmasıdır. Bu bir ameliyat hatası değil, doğal bir iyileşme sürecidir. Tedavisi basit ve ağrısız bir lazer uygulamasıdır (YAG lazer kapsülotomi).
- Retina Dekolmanı (Ağ Tabakanın Ayrılması): Nadir görülür ancak riski artıran faktörler (yüksek miyopi, göz travması öyküsü, diğer gözde retina dekolmanı öyküsü) vardır. Ani ışık çakmaları, uçuşan cisimlerde artış, görme alanında perde inmesi gibi belirtiler acil doktora başvurmayı gerektirir.
- Makula Ödemi (Sarı Nokta Şişmesi): Gözün görme merkezi olan makulanın sıvı toplayarak şişmesidir. Görmede bulanıklık ve distorsiyona (çizgilerde dalgalanma) neden olur. Çoğunlukla ilaç tedavisi ile düzelir.
- Göz İçi Lensinin Yer Değiştirmesi: Çok nadiren, göz içine yerleştirilen mercek (lens) yerinden oynayabilir veya kayabilir. Bu durumda çift görme, bulanık görme veya ışık etrafında haleler görülebilir. Bazı durumlarda ikinci bir cerrahi müdahale gerekebilir.
- Göz Tansiyonu (Glokom): Ameliyat sonrası gelişebilen veya önceden var olan glokomun kötüleşmesi söz konusu olabilir. Düzenli takip ve ilaç tedavisi gerektirir.
- Görme Kalitesine İlişkin Şikayetler: Bazı hastalar, özellikle gece görüşünde, ışık kaynakları etrafında haleler, yıldız saçılmaları veya parlama (glare) hissedebilir. Bu durum genellikle zamanla azalır. Özel tasarımlı (asferik, multifokal) lensler bu sorunu minimize etmek için kullanılabilir.
Ne Zaman Doktora Acilen Başvurulmalıdır?
Aşağıdaki belirtilerden herhangi biri ortaya çıkarsa, vakit kaybetmeden göz doktorunuza başvurmanız gerekir:
- Ani ve şiddetli görme kaybı veya bulanıklık
- Gözde şiddetli, giderek artan ağrı
- Gözde artan kızarıklık
- Işık çakmaları, ani ortaya çıkan çok sayıda uçuşan cisik (sinek uçuşmaları)
- Görme alanında siyah bir perde veya gölge hissi
- Bulantı, kusma veya şiddetli baş ağrısının eşlik ettiği göz ağrısı
Sonuç Olarak
Katarakt ameliyatı sonrası komplikasyon riski düşüktür ve teknolojik gelişmelerle bu risk giderek azalmaktadır. Ameliyat öncesi detaylı muayene, ameliyatı gerçekleştirecek cerrahın tecrübesi, ameliyat sonrası düzenli kontroller ve hastanın verilen talimatlara (damlaları doğru kullanma, gözü koruma vb.) uyumu, komplikasyon riskini en aza indirmede ve oluşabilecek sorunların erken teşhis ve tedavisinde en kritik faktörlerdir. Herhangi bir olağandışı belirtide doktorunuzla iletişime geçmekten çekinmeyin. |
